چشم انداز
آنچه چشم انداز ما را میسازد در واقع سوالها و ای کاشهایی است که در ذهن ما نقش بسته است و به آنها می اندیشیم. مهمترین این سؤالات عبارتند از :
چه میشد اگر میتوانستیم تغییرات اقتصادی در روستاها به وجود آوریم و از فرصتهای نهفته در روستاها استفاده کنیم؟
چه میشد اگر میتوانستیم استعدادهای کارآفرینانه را جذب کنیم و آنها را در محیط روستا پویا نماییم؟
چه میشد اگر میتوانستیم با فعال کردن جریان کارآفرینی در روستاها، شاهد فضای تعاون، خوشبینی، بلند نظری، جنب و جوش و نشاط در روستاها باشیم؟
چه میشد اگر فرآیند توسعه کارآفرینی روستایی به عنوان موضوع مطالعاتی در مراکز علمی مورد بررسی قرار میگرفت و پژوهشهای بنیادی و کاربردی هدفمند میشد؟
چه میشد اگر دانشگاهها ارتباط تنگاتنگ با کشاورزی، صنعت و خدمات در روستاها داشتند؟
چه میشد اگر میتوانستیم شرایطی ایجاد کنیم که با مشارکت روستاییان، کارآفرینی در روستاها حیات یافته و رشد آن ادامه یابد؟
چه میشد اگر میتوانستیم تحقق کارآفرینی روستایی را نه تنها برای کارآفرینان روستایی بلکه برای کسانی که آن را باور دارند، الهام بخش سازیم؟
در واقع پاسخ به همه این سؤالها چشمانداز ما را در طرح توسعه کارآفرینی روستایی ایران (تکرا) میسازد. ما میخواهیم اکوسیستم کارآفرینی روستایی را در همه روستاهای کشور فعال نماییم.
اهداف
- گسترش کارآفرینی روستایی به منظور تقویت نقش و جایگاه روستا در توسعه اقتصاد ملی
- ظرفیتسازی و ارتقاء سطح دانایی و توانایی کارآفرینان روستایی با توجه به مزیتهای نسبی و رقابتی روستا
- ترویج نگرشها و باورهای تقویت کننده ی فرهنگ و منزلت روستانشینی
- تسهیلگری در تبدیل ایدههای کارآفرینی روستایی به بنگاههای اقتصادی روستایی با تأکید بر اشتغال سبز
- افزایش مشارکت مردمی در دستیابی به توسعه پایدار روستایی
- تقویت روحیه نشاط و پویایی روستاییان در راستای افزایش بهرهوری و عملکرد روستا
- فراهم شدن امکانات و زیرساختهای کارآفرینی روستایی با توجه به فرصتها و تهدیدهای موجود در منطقه
- برقراری تعامل و به اشتراک گذاشتن دانش و تجربه میان کارآفرینان روستایی و سایر کارآفرینان
- فرهنگسازی به منظور تحقق مهاجرت معکوس (از شهر به روستا) با تأکید بر بهبود کارکردهای اقتصادی و معیشتی روستا
- برقراری تعامل میان بنگاههای اقتصادی روستایی و نهادها و سازمانهای علمی-پژوهشی، دانشگاهها و کسب و کارهای موفق به منظور حمایت علمی و اجرایی از کسب و کار روستایی
- حمایت از جذب سرمایه داخلی و خارجی به منظور توسعه اقتصادی روستا
- گسترش کارآفرینی اجتماعی به منظور تسهیل توسعه روستا
- توانمندسازی و رقابتی ساختن بنگاههای اقتصادی روستایی
- ایجاد و شناسایی بازارها و بسترهای مناسب جهت ارائه محصولات و توانمندیهای روستاییان
- ایجاد گروه توسعه روستایی و یا تشکلهای بهرهبرداری مناسب در سطح روستا جهت ایجاد هماهنگی داخلی و همچنین برنامهریزی و اجرای پروژههای مرتبط با توسعه روستایی
- پیگیری امور مربوط به توسعه روستا از دستگاههای اجرایی ذیربط و ایجاد محیط مناسب جهت برقراری هماهنگی و همکاری در بین آنها
استراتژی ها
استراتژیهای تکرا به منظور تحقق چشمانداز تکرا و دسترسی به اهداف تعیین شده آن به شرح زیر میباشد:
آمادهسازی و همراه ساختن روستاییان برای فعال شدن اکوسیستم کارآفرینی روستایی در روستاهای هدف
ارائه خدمات مشاوره و آموزش به صاحبان ایده کارآفرینی روستایی در قالب مدرسه کسب و کار روستایی
پشتیبانی از تأمین زیرساختهای لازم در مسیر تجاریسازی کسب و کارهای روستایی و بازاریابی و فروش تولیدات روستایی
هر یک از استراتژیهای فوق در قالب سه فاز عملیاتی برنامهریزی و اجرا خواهد شد.
برنامه ها
1- توانمندسازی مشارکتی
مهمترین کسانی که میتوانند توسعه کارآفرینی روستایی را تحقق بخشند، مردم روستا هستند و برنامههایی که با مشارکت و همراهی روستاییان اجرا میشود از موفقیت و پایداری بیشتری برخوردار است.
توانمندسازی روستاییان برای مشارکت در برنامههای توسعه کارآفرینی زیرساخت اجرای سایر پروژههای توسعه میباشد.
2- ارزیابی شناختی مشارکتی(PRA)
لازمه راه اندازی کسب و کارهای روستایی دسترسی به بانک اطلاعاتی جامع مناطق روستایی است. ارزیابی شناختی مشارکتی به جمع آوری این اطلاعات از طریق ابزارهای مشارکتی مردم روستا می پردازد، در روستاییان ایجاد انگیزه و تعهد برای پالایش و به روزرسانی این اطلاعات مینماید و مشارکتهای بعدی آنان را در توسعه روستا به همراه خواهد داشت.
3- روستای جاودان
آشنایی روستاییان با ادبیات توسعه پایدار و اقتصاد سبز و نهادینه کردن این مفاهیم در زندگی و کسب و کار روستاییان میتواند به معیشت پایدار روستا کمک کند.
همچنین از طریق حساسسازی، ایجاد انگیزه و متعهد ساختن روستاییان و افزایش مشارکتهای آنان میتوان به روستاهای جاودان دست یافت.
4- مدیریت دانش و تجربه روستایی
راهحل بسیاری از معضلات توسعه کارآفرینی روستایی در تجربیات گذشتگان است. دانش و تجربههای بومی که نسل به نسل منتقل شده است میتواند زمینهساز ایجاد و تکمیلکننده بسیاری از کسب و کارهای روستایی باشد.
مستندسازی دانش و تجربه روستایی با مشارکت روستاییان و تحلیل نحوه کاربست آن در زندگی و کسب و کارهای نوین توسط متخصصین و صاحبنظران یکی از ابزارهای مهم توسعه کارآفرینی روستایی است.
5- ایدههای کارآفرینی روستایی
بسیاری از ایدههای کارآفرینی روستایی برگرفته از دل روستاها و از میان زندگیهای روستایی است. توانمندسازی روستاییان، به ویژه جوانان روستایی برای ایدهپردازی و بالابردن شاخصهای شایستگی فنی و رفتاری در آنان برای تبدیل ایدهها به کسب و کارهای روستایی لازمه تحقق توسعه کارآفرینی روستایی است.
6- راه اندازی کسب و کار روستایی (Village startup)
تبدیل ایدههای کسب و کار روستایی نیازمند توانایی طراحی مدل و طرح کسب و کار، شناسایی بازار هدف، شناسایی شیوهها و کانالهای توزیع و بسیاری از مهارتهای دیگر میباشد. توانمندسازی و هدایت روستاییان برای راه اندازی کسب و کارهای روستایی از طریق برنامههای آموزشی و مشاورهای در بستر کار گروهی از دیگر ابزارهای لازم برای تحقق توسعه کارآفرینی روستایی است.
7- نمایش توانمندیهای روستایی
در زندگی روستایی امید، انگیزه، توانایی و فرصت نهفته است که باید برای بروز آن بسترهای لازم فراهم شود و با افتخار برای بهرهبرداری سرمایهگذاران، ذینفعان و سایر دست اندرکاران توسعه کارآفرینی روستایی به نمایش گذاشته شود.
این بستر میتواند به شکوفایی اقتصاد روستا کمک کند و زندگی در روستا افتخارآفرین سازد.
8- حمایت از کارآفرینان روستایی
تقدیر از کارآفرینان روستایی و کسانی که در ایجاد محیط کارآفرینی و ساختن اکوسیستم کارآفرینی روستایی نقش داشتهاند و حمایت از آنان ابزار مهمی در پایداری توسعه کارآفرینی روستایی خواهد بود و منجر به تداوم مشارکتهای روستاییان در این مسیر خواهد شد.